Esdoornvergiftiging (atypische myopathie) bij paarden

20/11/2019 - 17:21

Een esdoornvergiftiging (atypische myopathie) is een ernstige en vaak fatale spieraandoening (afbraak van de spieren) bij paarden. Dit wordt veroorzaakt door een gif die voorkomt in de zaden, zaailingen en bladeren van bepaalde esdoorns onder andere Acer pseudoplatanus (gewone esdoorn). Er zijn meer dan honderd soorten en variëteiten esdoorns, die zich ook onderling gaan kruisen. Naar de giftigheid van alle soorten en variëteiten is er nog te weinig onderzoek gedaan. Voorzichtigheid is van belang!

esdoornzaden en bladen

Wat we ondertussen wel al weten is dat veldesdoorn (Spaanse aak) niet giftig is. De scheuten van een esdoorn zijn ook giftig in gedroogde vorm, dit wil zeggen dat deze ook in hooi kunnen zitten. Uit een onderzoek is gebleken dat scheuten uit hooi van een jaar oud alsnog giftig waren!!!

Voornamelijk worden paarden en pony’s getroffen door esdoornvergiftiging, maar ezels en zebra’s zijn hier ook gevoelig voor. Met de huidige kennis, blijkt dat andere herbivoren en herkauwers niet gevoelig zijn.

Meer dan 75% van de paarden sterven drie dagen na de eerste symptomen. Het geringe aantal die de vergiftiging overleeft kan volledig recupereren, soms zijn er wel hartritmestoornissen achteraf.

Momenteel bestaat er nog geen behandeling.

De symptomen zijn heel acuut en verergeren snel:

  • Spierzwakte en spierstijfheid
  • Spiertrillingen
  • Zweten
  • Onderkoelen
  • Liggen en niet meer recht raken
  • Moeilijk bewegen, stijf of helemaal niet
  • Versnelde en of moeilijke ademhalen in combi met verhoogde hartslag
  • Door afbraak van spieren heeft de urine vaak een koffiekleur en heeft het paard een volle blaas.

Bij een vermoeden van atypische myopathie dient u onmiddellijk naar de dierenarts te bellen en hou het paard warm. Het paard kan niet worden getransporteerd en dient te rusten.

Indien er een mogelijkheid bestaat dat er esdoornzaden op de weide kunnen terechtkomen of waar zaailingen groeien, wordt er aangeraden om waakzaam te zijn vanaf oktober( vallen van bladeren en zaden) tot aan de eerste grondige vorstperiode en in de lente (zaailingen komen naar boven).

Enkele tips:

  • De tijd beperken die het paard op de weide doorbrengt
  • Voederen voordat ze de weide ingaan
  • Doe aan weide rotatie, zo is er altijd voldoende gras
  • Verwijder de zaden (helikoptertjes) zo vroeg als mogelijk uit de weide (maaien of verbranden).
  • Probeer te vermijden dat de zaden en bloemen van omliggende esdoorns terecht komen op de weide